Ik was 15 en zat in de eerste geschiedenisles van havo 4. Een rupsje-nooit-genoeg die zo veel mogelijk over de wereld wilde weten, dat was ik. Vooral geschiedenis vond ik super interessant. Aan het einde van de les wachtte ik tot mijn medestudenten het lokaal uit waren, omdat ik geen stuudje wilde lijken. Aarzelend liep ik naar de docente toe. Ik vertelde haar dat mijn vorige leraar mij extra teksten liet lezen. Ik zei haar: “Ik wil meer weten over deze stof, weet u een boek wat ik kan lezen?”. Ze reageerde met: “Als je alles al weet, kom dan maar niet meer naar mijn les.”. Ze zag me als een vervelende betweter. Het leek fout om te willen leren en mijn plezier in het volgen van haar lessen, en mijn motivatie, verdween.
Omgaan met allerlei verschillende leerlingen, ze motiveren en ook nog alle te behandelen stof doorspreken is niet altijd even gemakkelijk. Maar het is natuurlijk zonde om leerlingen die eigenaarschap en initiatief tonen, af te wijzen. Dit stimuleren heeft enorm veel potentiële waarde. Een bloeiende relatie tussen leraar en leerling is daar een middel voor.
“Een bloeiende relatie tussen leraar en leerling is een middel om eigenaarschap en motivatie te stimuleren”
Een ander voorbeeld. Mijn docent en mentor wist dat ik extra uitdaging nodig had in mijn leerproces. Hij had door dat ik veel vragen stelde, omdat ik meer wilde weten. Juist discussie triggerde mijn nieuwsgierigheid. Hij gaf mij vrijstellingen van lessen zodat ik op bezoek kon bij de ambassade, naar protesten kon en symposia kon bijwonen en organiseren. Op deze momenten heb ik veel kennis en nieuwe vaardigheden opgedaan die ik in het klaslokaal moeilijk kon opdoen. Elke dag merk ik daar op mijn studie en bij Remind de voordelen van. Hij is voor mij het voorbeeld dat een goede relatie tussen leraar en leerling bijdraagt aan het ontwikkelen van eigenaarschap en motivatie stimuleert. Want wanneer de verbinding goed is, voelen leerlingen zich veiliger. Hierdoor kunnen ze actiever meedoen, staan ze ‘aan’ en ontwikkelen ze zich beter.
“Wanneer de verbinding goed is, voelen leerlingen zich veiliger. Hierdoor kunnen ze actiever meedoen, staan ze ‘aan’ en ontwikkelen ze zich beter.”
Het aangaan van een relatie
Hoe doe je dat, relatievorming met leerlingen? Een methode die zich hiermee bezighoudt is de presentiebenadering. In de zorg is deze methodiek in opkomst. Het idee is dat vanuit de relatie gewerkt wordt in plaats vanuit autoriteit, oplossing en efficiëntie. Eerst dient de ander begrepen te worden. Pas daarna volgen de oordelen en vervolgstappen. Het leerproces van de leerling kan zo beter gepersonaliseerd worden op het tempo en de behoeftes van de leerling. Door begrip voelen leerlingen zich veiliger en durven ze zich open te stellen. Zo bloeien ze op. Dit kan door:
- Open te luisteren naar het verhaal van de leerling.
- Vanuit oprechte interesse te begrijpen waar een vraag of verzoek vandaan komt. Om zo te laten weten dat je bereid bent naar de leerling te luisteren.
- Leerlingen de ruimte te geven om vanuit hun eigen werkstijl een opdracht of oefening aan te pakken en proberen te begrijpen waarom het voor hun werkt.
Voor de 15-jarige ik had deze aanpak zeker gewerkt. Door tijd te besteden aan de relatie met leerlingen, gaat er minder tijd naar onnodige discussies die worden veroorzaakt door onbegrip, en bloeien leerlingen op.
